وقتی دیپلماسی قفل می‌شود؛ پشت‌پرده سناریوی جدید اسراییل علیه ایران چیست؟

ترامپ، نتانیاهو

وزارت خارجه اعلام کرد: هیچ مذاکره‌ای با امریکا در جریان نیست چرا که اراده واقعی برای گفت‌وگو منصفانه نزد واشنگتن وجود ندارد. در این روند تهران همیشه آماده مذاکره بوده اما مذاکره‌ای که مبتنی بر دیکته کردن نباشد. دستگاه دیپلماسی درباره احتمال حمله جدید اسراییل نیز خاطرنشان ساخت: رژیم صهیونیستی طی دو سال گذشته به هفت کشور یورش برده لذا امکان اقدام دیگر وجوددارد اما منطقاً تکرار حمله به ایران محتمل نیست. با این‌حال، روز گذشته «ان‌بی‌سی‌نیوز» به نقل از مقامات اسرائيلی اعلام کرد که نتانیاهو قصد دارد در سفر به آمریکا در ماه جاری، طرح‌های حمله مجدد به ایران را به ترامپ ارائه کند. به گفته این مقامات، ایران بازسازی توان موشکی خود را تسریع کرده‌است و می‌تواند به توانایی تولید سه‌ هزار موشک در سال دست‌ یابد. این موضوع در حالی مطرح می‌شود که تنش میان مقامات اسرائیلی و آمریکایی بر سر رویکرد نتانیاهو به آتش‌بس در غزه در جریان است.

پایگاه خبری سرمایه و ثروت آنلاین، برای بررسی این امر گفت‌وگویی انجام‌داده با دکتر مهدی مطهرنیا، استاد دانشگاه و رییس «اندیشکده آینده‌اندیشی سیمرغ» که طی آن به بحث پیرامون مناسبات آینده تهران_واشنگتن و گمانه‌زنی‌ها درباره احتمال درگیری دوباره ایران و اسراییل پرداخته است. مشروح مصاحبه را بخوانید:

 

وقتی دیپلماسی قفل می‌شود؛ پشت‌پرده سناریوی جدید اسراییل علیه ایران چیست؟

 

* چرا مذاکرات ایران و آمریکا به سامان نمی‌رسد؟

– مساله تهران – واشنگتن، پیچیده، زمان‌مند و دارای ابعاد گوناگون می‌باشد لذا رودررویی و تعارض بین دو کشور بالاست. در این میان امریکا، مدعی ایجاد یک فضای دموکراتیک در جهان و گسترش آن در گونه‌های مختلف مکاتب سیاست خارجی خود با ابزارهای متفاوت است در طرف دیگر جمهوری اسلامی نیز خود را در زمینه توسعه امت محوری دارای رسالت می‌داند که باید از آن به عنوان گفتمان انقلابی یاد کرد. برای همین رهبر انقلاب به هیچ وجه مذاکره با ایالات متحده را در مسیر بازگشایی حل مسایل ایران نمی‌داند و بر بی‌اعتمادی به واشنگتن تاکید دارد. بر این اساس نمی‌توان امیدی به بهبود مناسبات دو کشور در آینده داشت.

* امریکایی‌ها چه نگرشی به موضوع گفت‌وگو دارند؟

– ایالات متحده در چارچوب نظریه برخورد تمدن‌ها از رودررویی دو تفکر موجود جهانی یعنی لیبرالیسم به سرکردگی امریکا و اسلام‌گرایی با پرچمداری تهران سخن می‌گویند در این پروسه ما شاهد نوعی تعارض و اصطکاک شدید بین طرفین هستیم که اجازه نمی‌دهد رویکردهای دیپلماتیک به یکدیگر اتصال پیدا کند برای همین دو کشور در دهه‌های اخیر به رابطه معنادار نرسیده‌اند و بسیاری از افراد که به عنوان رییس جمهور به قدرت می‌رسند و اشاره به حل مسایل بین دو کشور دارند وقتی بر صندلی تصمیم‌سازی می‌نشینند به عنوان عامل‌های تقابلی عمل می‌کنند. پس وقتی این ویژگی‌ها در دو کشور وجود دارد، درک متقابل هم شکل نمی‌گیرد مگر این که در یکی از این سطوح تغییری شکل گیرد و در دو طرف موجب تحول شود که این نیز کار آسانی نخواهد بود.

 

دکتر مطهرنیا: هیچ امیدی  به بهبود مناسبات واشنگتن وتهران نیست.

 

* نقش اسراییل را در رویارویی ایران و امریکا چگونه ارزیابی می‌کنید؟

– اسراییل از منظر ذهنی، عینی و عملیاتی به امریکا نزدیک است هرچند واشنگتن، دیگر به او به عنوان عنصر حیاتی نگاه نمی‌کند با این حال تل‌آویو را در قالب شریک کلیدی در منطقه حفظ کرده که این موضوع در دوران ترامپ قوی‌تر هم شده‌است. بر این اساس اسراییل نمی‌تواند نقش احیاکننده در روابط تهران و واشنگتن را داشته باشد بلکه در تمام موارد در مقام برهم زننده مناسبات دو کشور عمل می‌کند.

* کشورهای منطقه تاکنون در روند مذاکرات تهران – واشنگتن چگونه عمل کرده‌اند؟

– چند دور گفت‌وگو با میانجی‌گری عمان در مسقط و رم انجام شده است ضمن این که باید به نقش کشورهایی مانند عربستان، قطر و ترکیه هم اشاره کرد مقامات ایرانی تاکید دارند مشکل اصلی در مذاکرات نبود اراده واقعی در واشنگتن نسبت به حل و فصل مسایل است در واقع در ماه‌های اخیر هدف واشنگتن چیره ساختن اراده خود در اعلان مواضع به تهران بوده است به گونه‌ای که در سفر بن سلمان به امریکا، ترامپ بار دیگر از شروط و مواضع خود در قبال ایران سخن گفت.

 

مهدی‌مطهرنیا

افرادی که به عنوان رییس جمهور بر صندلی تصمیم‌سازی می‌نشینند به عنوان عامل‌های تقابل عمل می‌کنند.

 

* نظرتان درباره جنگ دوم با اسراییل چیست آیا این اتفاق بار دیگر روی می‌دهد؟

– ابتدا درباره احتمال و امکان بگویم که دو واژه متمایز است، در نگاه به آینده هرگاه ما سخن از احتمال می‌گوییم به معنای نزدیک به دسترس بودن می‌باشد و امکان هم معنی قابل دسترس بودن اما دور از زمان حال را می‌دهد. لذا از 7 اکتبر تا جنگ 12 روزه و از جنگ 12 روزه تاکنون وضعیت امکان درگیری اسراییل با ایران وارد شرایط متحمل شده و یک اشتباه استراتژیک از سوی هر یک از دو طرف می‌تواند باعث آغاز دور جدیدی از درگیری شود. پس هر لحظه احتمال وقوع جنگ وجود دارد. ضمن این که بر پایه گزارش برخی خبرگزاری‌ها جدا از تایید و تکذیب‌ها، جنگنده‌های اسراییلی چندی پیش به مرزهای غربی ایران نزدیک شده‌اند و درست یا نادرست دیوار صوتی را شکسته‌اند.

 

* عبدالله خلیلی

 

انتهای پیام

1/5 - (1 رای)

مقالات مرتبط